info@btl.tl 3311539

BTL, E.P Disemina DL & DM ba Abitante sira iha Aldeia 5 de Outubro no Fatumeta

Díli, 28/03/2025, Vise-Prezidente Komisaun Ezekutiva (KE) Bee Timor-Leste Empreza Públika (BTL, E.P) ba Asuntu Tékniku, Sr. José Filipe Ximenes Smith ho Vise-Ptrezidente KE BTL, E.P ba Asuntu Korporativu, Sr. Manuel Tomás Amaral de Carvalho, akompaña hosi Jestór DAK, Ofisiál Legál BTL, E.P, Jestór O&M ho ekipa hamutuk ho DNRAS, PN-BESI-TL inklui parseiru JICA, kontinua realiza atividade sosializasaun kona-bá Dekretu Lei no Diploma Ministeriál, ba abitante sira iha aldeia 5 de Outubro no Fatumeta, suku Bairo-Pité, postu-administrativu Dom Aleixo, munisípiu Díli.
 
Realizasaun atividade sosializasaun ne’e ho objetivu hodi partilla informasaun sira liga ba regulamentu ne’ebé abrigu iha Dekretu Lei nú. 41/2020 loron 25 fulan Setembru ne’ebé ko’alia kona-bá “Kriasaun Bee Timor-Leste, Empreza Públika (BTL, E.P), Dekretu Lei nú. 4/2004 loron 11 fulan Fevereiru, kona-bá “Aprova Rejime Fornesimentu Bee ba Konsumu Públiku”, nune’e mos Diploma Ministeriál nú. 1/2004 loron 11 fulan Fevereiru ne’ebé ko’alia kona-bá “Tabela Tarifária” no ikus liu Diploma Ministeriál nú. 1/2009 loron 5 fulan Outubru, kona-bá “Fiskalizasaun Sistema Abastesimentu Bee”, atu abitante sira bele entende didi’ak, molok BTL, E.P halo melloramentu ba sistema bee, iha aldeia 5 de Outubro no Fatumeta, suku Bairo-Pité.
 
Vise-Prezidente KE ba Asuntu Tékniku, Sr. José Filipe Ximenes Smith agradese ba autoridade lokál no komunidade ne’ebé bele partisipa iha sorumutu importante ida ne’e, BTL, E.P nia planu atu halo melloramentu ba sistema bee iha aldeia 5 de Outubro no Fatumeta, maibé molok atu implementa, BTL, E.P mai informa uluk ba abitante sira hodi husu komunidade no autoridade lokál sira-nia kontribuisaun no apoiu, nune’e wainhira iha faze implementasaun labele iha impedimentu. Tanba dala wain, komunidade balun no lideransa komunitária mak halo intervensaun, nune’e hodi perturba implementasaun servisu iha terrenu, ikus mai populasaun sira mak kontinua halerik.
 
Vise-Prezidente KE BTL, E.P ba Asuntu Korporativu esplika mos kona-bá prosesu oinsá atu selu bee no presu bee tuir utilizasaun bee ne’e rasik. Ezekutivu ne’e akresenta, empreza estatál ne’e nia knaar ida mak atu arrekada reseita, ho nune’e, kontribuisaun ne’ebé kliente sira sei fó liuhosi selu tarifa bee nian ne’e, hodi kontribui reseitas ba kofre Estadu, nune’e hodi utiliza fila-fali ba halo dezenvolvimentu iha rai laran.
 
Iha okaziun ne’e, hosi parte DNRAS hatete, hafoin sorumutu ida ne’e, iha tempu tuir mai, wainhira tékniku BTL, E.P tun ba terrenu hodi halo melloramentu ba sistema bee, husu atu kontribui hodi tau matan ba infraestrutura hirak ne’e, hanesan kuida Timor. No DNRAS solisita ba konsumidór, wainhira sira rejista tiha, mak ekipa BTL, E.P la tun bá halo kanalizasaun, DNRAS nakloke ba públiku, atu bele bá hato’o, nune’e DNRAS sei koordena ho BTL, E.P hodi fó atendimentu ba komunidade.
 
Iha biban ne’e, Diretór PN-BESI-TL hatete, hanesan organizasaun sosiedade sivil la’ós sai adversáriu ba governu, maibé nudár parseiru krítiku governu nian, katak iha momentu governu halo asaun la bazeia asuntu ne’ebé liga ba direitus umanus, hanesan organizasaun sosiedade silvil nia dever hodi ko’alia, maibé wainhira governu realiza atividade balun liga dezenvolvimentu, sira prontu fó apoiu. Tanba ne’e, durante loron tolu ona BTL, E.P konvida mos PN-BESI-TL hodi inserta iha ekipa ida ne’e, atu kontinua sosializa informasaun kona-bá oinsá BTL, E.P bele fornese bee ba komunidade sira.
 
Diretór PN-BESI-TL ne’e husu ba komunidade sira, wainhira parte BTL, E.P nian planu atu mai halo kanalizasaun bee, wainhira instalasaun kanu liuhosi komunidade sira-nia rai, labele iha impedimentu, maibé hanesan sidadaun tenke kontribui, nune’e labele prejudika dezenvolvimentu ne’ebé ikus mai populasaun rasik mak sei la asesu nafatin ba bee moos.
 
Administradór postu-administradór Dom Aleixo, tinan barak ona populasaun enfrenta problema bee moos, tanba ne’e BTL, E.P atu halo kanalizasaun bee, maibé antes atu implementa planu ne’e, sira mai hala’o uluk sosializasaun hodi troka ideia, nune’e hodi implementa programa sira ne’e, ba partisipante sira ne’ebé ohin marka prezensa iha sosializasaun ne’e, atu rona ho didi’ak no fó hanoin ne’ebé di’ak, nune’e diskusaun ne’e bele la’o ho di’ak.
 
Autoridade postu ne’e solisita ba populasaun no joven sira, wainhira kanu balun liuhosi komunidade sira-nia uma oin, labele husu de’it mak indemnizasaun tuir komunidade nia hakarak, maibé tenke kontribui, hodi fó espasu atu BTL, E.P bele koloka kanu sira, nune’e bele halo kanalizasaun bee aldeia rua ne’e.
 
Xefe aldeia Fatumeta husu ba komunidade sira, atu rona didi’ak esplikasaun hosi BTL, E.P, kona-bá planu atu halo kanalizasaun bee ba populasasaun sira iha aldeia 5 de Outubro no Fatumeta. Wainhira la kompreende tenke husu direta, nune’e labele fila ho dúvidas.
 
Iha ámbitu sosializasaun ne’e, abitante hosi aldeia rua ne’e hato’o mos sira-nia preokupasaun no sira mos rekoñese katak, durante ne’e sira uza bomba elétrika/sanyo hodi dada bee tanba presaun bee la to’o no sira hela iha foho leten. Nomos abitante balun iha aldeira rua ne'e, eziste mos uma kain haat to’o lima rejista no selu tarifa bee hamutuk de’it, maske sira uza bee ketak-ketak, maibé ba oin sira sei koopera no sira prontu atu selu bee.
 
Entretantu uma kain iha aldeia 5 de Outubro hamutuk 250 ho nia populasaun 1450, enkuanu totál família iha aldeia Fatumeta 280 ho nia populasaun 1338. Hosi númeru ne’e, uma kain balun mak selu tarifa bee, maibé família sira seluk la selu, maske durante ne’e sira asesu hela bee hosi BTL, E.P no uma kain balun uza sanyo liga direta ba sistema kanalizasaun públiku.
 
Partisipa iha atividade diseminasaun ne’e, Administradór PA Dom Aleixo, xefe aldeia nain rua, delegadu no delegada inklui abitante hosi aldeia 5 de Outubro no Fatumeta.


Share on Social Media:



Partnership